به گزارش هوای بانا، ارتباط آموزش های فنی وحرفه ای با دنیای کار از طریق نیاز سنجی های شغلی و حرفه ای برای برنامه ریزی و تعیین رشته های تحصیلی حرفه ای و تهیة برنامه های درسی برقرار میشود و انتظار می رود، مهارت آموختگان با صلاحیت حرفه ای دارای سازگاری افقی، عمودی و جغرافیایی شغلی وارد بازار کار شوند..
مطالعات نشان می دهند که صرف نیازسنجی کفایت لازم را برای این سازگاری ندارد ونشانگر آن نیزنرخ بالای بیکاری حال حاضر جمع کثیری از دانش آموختگان است که در بسیاری از موارد در سطح آموزش های متوسطة فنی وحرفه ای مصداق دارد. مقایسه اجمالی رتبه جهانی کشور ایران در ارزیابی هایی که توسط مجامع رسمی اشتغالزایی بین المللی بصورت ادواری منتشر می گردد به هیچ وجه رضایت بخش نمی باشد .علی رغم اینکه بخش قابل توجهی از منابع ملی کشورمان توسط دولت بصورت سالیانه به شیوه مستقیم یا غیر مستقیم صرف هزینه های آموزشی می گردد لیکن برونداد حاصل ازمجموع اقدامات موصوف چندان اثربخش نیست و… اینک سئوال اصلی این است که::
برای تضمین کیفیت که به طور خودکار متضمن این سازگار ی ها، باشد چه باید کرد؟
از دهة ۱۹۸۰که موضوع تدوین معیار ملی صلاحیت حرفه ای مطرح شد تاکنون تقریباً ۱۳۵ کشور عضو سازمان ملل متحد با طراحی چارچوب صلاحیت حرفه ای ملی و تشکیل نهاد ملی سیاست گذار توانسته اند ارتباط معنا دار کیفیت آموزشها را با معیارهای این چارچوب تضمین کنند.
به عبارت روشن تر توانسته اند، ارزشیابی یادگیری (سنجش عملکرد یا شایستگی) را با شاخص های سطوح صلاحیت حرفه ای ملی هماهنگ کنند و چرخه ی تضمین کیفیت را در فرآیند آموزش ، ارزشیابی ، مهارت آموزی و توانمند سازی افراد جامعه برقرار سازند. براستی با توجه به وجود اسناد متعدد بالادستی ملی و فراملی در زمینه یادگیری مادام العمر و تعیین صلاحیت های حرفه ای ، این مقوله در چه بازه زمانی در کشور ما نیز نهادینه خواهد شد؟ ومقوله برنامه ریزی مبتنی بر خرد جمعی در چه زمانی عملیاتی خواهد شد؟
توصیف کننده های سطوح صلاحیت حرفه ای: دانش، مهارت، نگرش و شایستگی های حرفه ای سنجش پذیر و مورد توافق ذینفعان، سیاست گذاران و ارائه کنندگان آموز ش های فنی و حرفه ای برای هر سطح که اساس ارزیابی و ممیزی ملی برای اعطای گواهینامه قرار می گیرد.
سازگاری افقی : تناسب نوع رشته های تحصیلی –حرفه ای و شایستگی های حرفه ای تحت آموزش با نیازهای مشاغل موجود در دنیای کار.
سازگاری عمودی: تناسب سطح مهارت ها وشایستگی های رشته های تحصیلی حرفه ای برای تصدی یک شغل در دنیای کار.
سازگاری جغرافیایی : (آمایش سرزمینی ) تناسب نوع رشته های تحصیلی حرفه ای و سطح مهارت ها و شایستگی ها با نیازهای منطقه ای.
توصیف كننده های سطوح و پیامدهای یادگیری
پیامدهای یادگیری ناشی از آموزش و تربیت فنی و حرفه ای در تمام سطوح و برای هر صلاحیت عبارت اند از مجموع :
دانش
مهارت
نگرش
شایستگی حرفه ای
كه به صورت درهم تنیده شایستگی خود را نشان می دهد.
بر این اساس:
- دانش عبارت است از : درك و فهم مفاهیم، اصول و رویه ها.
- مهارت عبارت است از : كاربرد دانش.
- نگرش عبارت است از: شوق و تعهد انجام کار و نشان دادن رفتارهای معطوف به عاطفه.
- شایستگی حرفه ای عبارت است از : كاربرد مهارت در یك زمینه ی خاص شغلی و یا حرفه ای.
اهداف چارچوب صلاحیت حرفه ای
اهداف اولیه:
- تضمین كیفیت آموز ش های فنی وحرفه ای از طریق انطباق سطوح صلاحیت حرفه ای با مسیرتوسعه ی حرفه ای و نظام درس گذاری مدرسه ای؛
- ایجاد ارتباط بین محتوای سنجش عملکردی(شایستگی)و محتوای سطوح صلاحیت حرفه ای؛
- مقایسه پذیر کردن نتایج ارزشیابی یادگیری با توصیف کننده های سطوح صلاحیت حرفه ای؛
- ایجاد تسهیل و انعطاف برای یادگیرندگان به منظور حركت در مسیرهای متفاوت آموزش های فنی وحرفه ای(رسمی، غیررسمی و سازمان نیافته).
اهداف ثانویه:
حمایت ازیادگیری های مادا م العمر از طریق به حساب آوردن یادگیر ی های قبلی و تجارب افراد و ارتقای آنان؛
- تسهیل حركت دانش آموختگان و مهارت آموختگان به صورت افقی و عمودی بین سطوح تحصیلی و مهارتی در سطح ملی و بین المللی
به قلم دکتر حسین چناری
قسمت اول – ادامه دارد …
