دستیابی به ارقام پرمحصول و متحمّل به تنش‌های محیطی گیاه زراعی نیشکر مستلزم وجود تنوع ژنتیکی کافی جهت انتخاب است که این امر در گرو به گل رفتن پایه‌های پدری و مادری ارقام نیشکر و انجام تلاقی هدفمند بین آن‌ها جهت تهیه بذر است.
با تلاش پژوهش‌گران نیشکر خوزستان، پروژه گُل‌دهی طبیعی گیاه نیشکر در سیستان به ثمر نشسته و از سه سال پیش در ایستگاه تحقیقاتی «چابهار»، نی‌ها گل می‌دهند.
به گزارش روابط‌عمومی شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی، اهمیت گل‌دهی نی‌ها، امکان به «بذر» نشستن نیشکر و تولید «ارقام» کیفی این گیاه استراتژیک است. قانون طبیعی، در نی‌ها نیز جاری است. گلِ نی هم نر دارد و هم ماده، که جنسیت آن‌ها در آزمایشگاه پیشرفته مرکز تحقیقاتی نیشکر مشخص و پس از گردافشانی، دانه‌های بذر بر بستر گل‌های ماده متولّد می‌شوند.
امروز نیز معاون کشاورزی شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی به همراه مدیرعامل و معاون تحقیقات کشاورزی موسسه آموزش و تحقیقات نیشکر از ایستگاه تحقیقاتی چابهار دیدن کردند تا روند گل‌دهی نیشکر در این شهر بندری را بررسی کنند.
کشاورزی پایدار در صنعت نیشکر
بنا به گفته معاون کشاورزی توسعه نیشکر، این ایستگاه تحقیقاتی در سال ۱۳۹۹ به منظور استفاده از شرایط مناسب آب و هوایی بندر چابهار برای گل‌دهی نیشکر و تولید بذر و در نهایت واریته‌های سازگار با شرایط آب و هوایی خوزستان با عملکرد کمّی و کیفی بالا ایجاد شده است.
تلاش صنعت نیشکر برای کشاورزی پایدار، موضوعی است که دکتر جعفر آل‌کثیر بر آن تاکید کرد و ایجاد ایستگاه تحقیقاتی چابهار برای گل‌دهی طبیعی نیشکر را گامی در راستای افزایش بهره‌وری و تولید واریته‌های سازگار با خوزستان دانست.
شرایط جغرافیایی برای گل‌دهی نیشکر
مدیرعامل مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر نیز سه فاکتور عرض جغرافیایی، دما و رطوبت برای گل‌دهی نیشکر را مهم برشمرد و چابهار را به دلیل نزدیکی به خط استوا، رطوبت بالا و دمای سازگار برای به گل نشستن نیشکر، مناسب دانست.
تاکنون دو سال پیاپی، نی‌ها در مرکز تحقیقاتی چابهار به گل نشسته و به گفته دکتر آقاجان بهادری، برای تولید بذر، ۹۵ واریته به این مرکز منتقل شده که در این بین، ۱۵ واریته بومی سیستان و مابقی از مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر است.
وی بیان کرد، دستیابی به ارقام پرمحصول و متحمّل به تنش‌های محیطی گیاه زراعی نیشکر مستلزم وجود تنوع ژنتیکی کافی جهت انتخاب است که این امر در گرو به گل رفتن پایه‌های پدری و مادری ارقام نیشکر و انجام تلاقی هدفمند بین آن‌ها جهت تهیه بذر است.
به گفته مدیرعامل مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر، در این راستا و در شرایط طبیعی بندر چابهار، با توجه به عرض جغرافیایی و شرایط میکروکلیمایی مطلوب، خوشبختانه نیشکر به گل می‌رود.
بذرهایی با ژنتیک متفاوت
ثمره کشت این ۹۵ واریته و گل‌دهی نی‌ها در چابهار، تولید بذر نیشکر است؛ بذرهای حاصل از «کراس»های متنوّع نیشکر که در دو سال گذشته به مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر منتقل شده و از سوی پژوهش‌گران در دست بررسی است.
بر اساس این گزارش، نی‌ها در ایستگاه تحقیقاتی چابهار از اواخر آبان تا اسفندماه به گل می‌نشیند و حاصل این گل‌ها، بذر است. هر دانه بذر، ژنتیک خاص و متفاوت از سایر بذرها دارد و آنگونه که محققان موسسه تحقیقاتس نیشکر می‌گویند بهترین بذرها پس از تولد براساس یک دستورالعمل انتخاب می‌شوند تا پس از سپری کردن دوره‌ای، به یک رقم جدید تبدیل شوند.
