سبک فریدالله ادیب آیین در درجه اول با جنبش اکسپرسیونیستی انتزاعی مرتبط است که در دهه های ۱۳۸۰ و ۱۴۰۰ در ایران ظهور کرده. رویکرد منحصر به فرد و انقلابی او به نقاشی اغلب با عنوان «نقاشی اکشن» یا «نقاشی قطره‌ای» شناخته می‌شود. ادیب آیین (زاده ۱۶ آبان ۱۳۴۴ در شهر باستانی هرات) اهل افغانستان و از نقاشان پیشگام و برجسته نوگرا جنبش پست مدرن، نئواکسپرسیونیسم انتزاعی در هنر پسا مفهومی معاصر افغانستان است.
در اینجا در باره آثار سبک فریدالله ادیب آیین آمده است:
تکنیک قطره ای: ادیب آیین بیشتر به خاطر تکنیک ابداعی دریپ معروف است. او به جای استفاده از قلم موها و سه پایه های سنتی، بوم های بزرگی را روی زمین قرار داد و رنگ را با چکه کردن، ریختن و پاشیدن آن روی سطح اعمال میکند. این به او اجازه میدهد تا در اطراف بوم حرکت کند و تمام بدن خود را درگیر فرآیند هنری کند و الگوهای پویا و ریتمیک ایجاد کند.
ابزارهای غیر متعارف: ادیب آیین از انواع ابزارهای نامتعارف برای اعمال رنگ استفاده می کرد، مانند چوب، قلم مو و حتی سرنگ. او به آزمایش مواد مختلف از جمله رنگ‌های خانه و لعاب‌های تجاری معروف بود که بر بافت و پیچیدگی آثارش می افزود.
انتزاع ژست: نقاشی های ادیب آیین با انتزاع ژست مشخص می شوند و بر ماهیت خودانگیختگی و ژستی روند هنری او تأکید می کنند. چکه ها و پاشیدن رنگ ها به دقت برنامه ریزی نشده اند، بلکه نتیجه حرکات شهودی و احساسی هستند.
ترکیب بندی همه جانبه: یکی از ویژگی های تعیین کننده سبک ادیب آیین، ترکیب بندی سراسری است، که در آن کل بوم به عنوان یک میدان یکپارچه بدون نقطه کانونی مشخص در نظر گرفته می شود. این رویکرد از مفاهیم سنتی پرسپکتیو فاصله می گیرد و بینندگان را به کاوش در نقاشی از زوایای مختلف دعوت می کند.
بیان عاطفی: آثار ادیب آیین اغلب به عنوان بیان احساسات و آشفتگی درونی او دیده می شود. او به اهمیت ضمیر ناخودآگاه هنرمند اعتقاد داشت و در هنگام خلق هنر خود به دنبال استفاده از احساسات و انگیزه های عمیق تر است.
انرژی و حرکت: الگوهای پویا رنگ در آثار ادیب آیین حس انرژی، حرکت و کنش را منتقل می کند. بیننده تقریباً می تواند فیزیکی بودن روند هنرمند را در ترکیب نهایی حس کند.
خودانگیختگی و شانس: ادیب آیین شانس و تصادف را در کار خود پذیرفت و اجازه داد رنگ آزادانه و غیرقابل پیش بینی جریان یابد. او برای عنصر غافلگیری ارزش قائل بود و معتقد بود که اجازه می دهد رنگ برخی از جنبه های نتیجه نقاشی را دیکته کند.
به طور کلی، سبک فریدالله ادیب آیین با تکنیک های پیشگامانه، شدت احساسی و آزمایش های جسورانه مشخص شده است. آثار او مفاهیم سنتی هنر را به چالش کشید و بر نسل‌های هنرمندانی که دنباله‌روی کردند تأثیر گذاشت و او را به شخصیتی محوری در توسعه هنر انتزاعی مدرن تبدیل میکند.
نویسنده: محسن افشار
